Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι ένα είδος κλινικής κατάθλιψης η οποία επηρεάζει σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το 15% των γυναικών μετά την γέννηση του παιδιού, αλλά δυστυχώς μόνο μια στις τέσσερις περιπτώσεις, διαγιγνώσκεται από τους ειδικούς και αντιμετωπίζεται. Ο λόγος είναι ότι είτε οι γυναίκες δεν αναγνωρίζουν σωστά τα συμπτώματα, είτε δεν έχουν υποστηρικτικό περιβάλλον, να τις ωθήσει να επισκεφτούν έναν ειδικό, είτε έχουν αισθήματα ντροπής, γι’ αυτό που τους συμβαίνει.
Τα πιο συχνά αίτια της είναι βιολογικά( ορμονικές αλλαγές, προδιάθεση κ.α.) ψυχολογικά (ευθύνη νέου ρόλου, ελλιπής αυτοεκτίμηση κ.α.) κοινωνικά ( σύγκρουση σχέσης εργασίας- μητρότητας, ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη κ.α.) περιβαλλοντικά (ελλιπής υποστήριξη από τον σύζυγο/σύντροφο κ.α.)
Στο άρθρο μας αυτό όμως, δεν θα σταθούμε τόσο στα αίτια, όσο κυρίως στα συμπτώματα, ώστε να καταλάβει μια γυναίκα πότε πρέπει να ζητήσει βοήθεια. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από ένα μήνα περίπου, αν και υπάρχουν και κάποια που εμφανίζονται ακόμα και από τα πρώτα εικοσιτετράωρα έως και τους έξι μήνες. Τα συμπτώματα μπορούν να διαχωριστούν σε τρείς μεγάλες
κατηγορίες, χωρίς να χρειάζεται μια γυναίκα να έχει όλα τα συμπτώματα για να ζητήσει τη βοήθεια του ειδικού χωρίς αναβολή.
Αρχικά είναι οι διαταραχές της συμπεριφοράς:
- Δεν τρέφεστε σωστά ή τρέφεστε υπερβολικά πολύ.
- Κοιμάστε πάρα πολύ, η δεν κοιμάστε σχεδόν καθόλου, χωρίς
να ευθύνεται η φροντίδα του μωρού. - Δεν τα βγάζετε πέρα σε απλές καθημερινές υποχρεώσεις.
- Δεν φροντίζετε επιμελώς το βρέφος.
- Δεν ενδιαφέρεστε για την υγιεινή και την εμφάνιση σας.
- Δεν συμμετέχετε σε κοινωνικά γεγονότα.
Η δεύτερη κατηγορία είναι η συναισθηματικές διαταραχές.
Εδώ εμφανίζονται συμπτώματα όπως:
- Μόνιμα λυπημένη ή κακή διάθεση.
- Έντονες , γρήγορες και ξαφνικές εναλλαγές χαράς-λύπης.
- Αισθήματα ντροπής και ενοχής.( Νιώθετε ότι δεν θέλετε να
φροντίσετε το μωρό, ότι δεν είστε καλή μητέρα και σε βαριές
περιπτώσεις σκέφτεστε να πάθει κακό το μωρό. - Αίσθημα πανικού και σύγχυσης.
- Φόβος να μείνετε μόνη στο σπίτι ή να βγείτε έξω.
- Αισθάνεστε απελπισμένη, αβοήθητη και ανήμπορη.( Σε
βαριές περιπτώσεις σκέφτεστε να κάνετε κακό στον εαυτό
σας.) - Αίσθημα «κενού» και λύπης.
Τέλος η τελευταία κατηγορία είναι, οι διαταραχές της σκέψης,
όπου εδώ βρίσκονται:
- Η αδυναμία συγκέντρωσης.
- Η ελλιπής μνήμη.
- Η αδυναμία λήψης αποφάσεων.
- Η αίσθηση απόρριψης από τον σύζυγο/σύντροφο.
Εάν υπάρχει ένας συνδυασμός των παραπάνω συμπτωμάτων η προσφυγή σε ψυχολόγο κρίνεται αναγκαία, καθώς η επιλόχεια κατάθλιψη επηρεάζει πολύ αρνητικά και την μητέρα και το βρέφος και μπορεί να αποδειχθεί επιβλαβής και δυνητικά επικίνδυνη για την υγεία και τη ζωή τους. Τέλος η επιλόχειος κατάθλιψη εάν παραμεληθεί, ενδέχεται να οδηγηθεί σε επιλόχειο ψύχωση.
Σημαντική υποσημείωση: Δεν πρέπει να συγχέουμε την επιλόχεια κατάθλιψη με την επιλόχεια θλίψη. Η επιλόχεια θλίψη είναι μιας ήπιας κατάστασης διαταραχή της συμπεριφοράς, η οποία συμβαίνει σχεδόν στο 80% των γυναικών μετά τη γέννα.
Τα συμπτώματα είναι ήπια, διαρκούν λίγες ώρες ή μερικές μέρες και αποτελούνται από παροδικό κλάμα, εκνευρισμό, υπνηλία, δυσκολία συγκέντρωσης, υποχονδρίαση, τάση για παροδική απομόνωση και πονοκέφαλο. Η επιλόχεια θλίψη λοιπόν δεν σχετίζεται με την επιλόχεια κατάθλιψη ούτε με την επιλόχεια ψύχωση. Ωστόσο χρειάζεται και αυτή φροντίδα και προσοχή, για να μην εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό.
